Lời tựa của Du Tử Lê
Em yêu dấu! Có phải những ngày mưa đã đi qua, đã lùi sâu trong ký ức. Có phải những ngày nắng, những đêm thâu cũng đã theo nhau về một bờ khác. Mỗi chúng ta, cuối cùng rồi cũng như những con nước xuôi vào biển cả. Thời gian với anh đã như những nhát chém hư vô, những nhát chém tàn khốc trên đôi vai xương khô, trên mái đầu đã bạc.
Em yêu dấu! Mỗi cuộc đời cuối cùng chỉ còn lại tàn phai, còn lại dĩ vãng như thế đó. Hôm nay anh muốn nhỏ xuống trong âm thanh anh những giọt lệ cuồng si sót lại, những giọt lệ chảy thầm trong tiếng hắc tiêu này như một món qùa đâù tiên và cuối cùng cho cuộc tình ta đã mất
Em yêu dấu! Hãy tin. Nếu có những giọt lệ chảy thầm trong khuya vắng thì cũng có những chia tan chảy về một phía. Như những chiếc lá đang xanh ai dám bảo rằng đã không báo trước một mùa héo úa. Như anh và em. Như cuộc tình ta đã đi trên những lầm than, đã đi trên muộn màn, trên những nắng mưa số kiếp, đời sống. Những xót xa nào rồi cũng đi qua như trái tim nào rồi cũng có một ngày tắt thở. Điều còn lại mãi mãi cho đôi ta chính la` những con đường, chính là những góc phố, chính là yêu dấu. Chỗ ngồi ân nghĩa năm xưa đã bỏ, đã bỏ muôn đời sau giọt lệ...
Em yêu dấu! Mai đây rồi hơi thở anh sẽ tắt. Tiếng tiêu này cũng sẽ chết giữa dân gian. Mai đây rồi xác thân anh cũng đành cát bụi. Biển trôi đi cho sóng trả mưa về.
Em yêu dấu! Anh hiểu. Bây giờ anh rất hiểu. Thời gian là xóa bôi và không gian là chôn lấp. Nhưng yêu dấu, dù cho trước sau anh cũng chỉ như con ốc vườn hồng, như cánh rong hèn mọn dạt trôi. Thì ở đây một lần và mãi mãi anh gửi tới em trái tim anh, tín vật cuối cùng của tình yêu ta đã mất. Em, hãy noí với anh về những muộn phiền. Em, hãy nói với anh về ngày mai khi mùa mưa bắt đầu trên thành phố chúng ta. Khi anh và em cũng bắt đầu cho một chia lìa, cho một vỡ tan. Ngày mai còn đó. Ngày mai còn mãi cho chúng ta và cho cuộc đời. Nhưng ngày mai của anh thì sẽ không còn. Ngày mai trong mất mát mình anh. Ngày mai khi anh lìa đời và em thì vĩnh viễn một phương trời nào, một cõi mưa tan nào mà trên đó ngày tháng chỉ là những dấu vết, những tàn phai khuất lấp.
Em yêu dấu! Đừng hỏi anh ngày mai có nắng, con đường xưa có lá đỏ hai hàng. Em đừng hỏi một ngày đã khuất. Vì em đi chim cũng bỏ anh về. Như thú bỏ rừng, như rừng bỏ biển, như trái tim quên gọi máu tươi hồng. Như anh, như cuộc đời anh cuối cùng rồi cũng đã chọn em để gửi hết nhớ thương, để tỉa trồng hạnh phúc. Cả cuộc đời chúng ta sớm muộn gì cũng chỉ như những con đường song song dẫn về vô tận. Như tình xanh đã rụng lá ân tình. Như khuya khuắt một mình anh ngôì kiếm bóng nhớ thương em máu lạnh buốt trong tim.
Em yêu dấu! Phải, cuộc tình ta sớm muộn gì cũng chỉ như cánh bèo dạt sóng trôi về đâu cho gặp lại mắt môi. Như hơi thở ở cuối đường tắt nắng. Hãy thôi đi rừng gió hú lâu rồi. Hãy thôi đi cuộc tình ta đã thế. Em trăm năm sầu ta vẫn một mình. Hãy thôi đi một lửa đời đập yếu tắt trong tim mùi chăn gối mặn nồng.
Em yêu dấu! Em nào biết em để lại trong anh rẫy đầy kỷ niệm, những vì sao trí nhớ lấp lánh, những bước đường quá khứ gian nan. Mỗi phút mỗi giây không ngừng nhắc nhở anh những kỷ niệm. Những nhắc nhở kia với anh là những lời ru. Những tiếng ru dìu bước chân anh đi nốt con đường sỏi đá mưa bay còn lại. Con đường còn lại không có em. Con đường còn lại không còn em. Anh như con thú tật nguyền. Con thú mang vết thương mình về hang động chờ ngày tắt thở. Nhưng em yêu dấu, tại sao trong anh dù đã cuối đời vẫn còn thấy tiếng ru em. Tiếng ru đời qua mà đôi ta đã mất. Vì yêu dâú cũng khuất sau cửa khép. Vì yêu thương cũng lạnh hương huyền. Em! Hãy bước, hãy đi! Đừng nhớ nữa một đêm nào mưa gió đắp lên vai chỉ mãi mãi những ngôi mồ ở lại. Trong hồn ta mùi đất ẩm hơi mưa. Em, em chẳng muốn gì thêm được nữa khi trong ta tiếng hát nghiã trang riêng thì tiếng khuất đã giòn tan cuối dốc. Nên ngóng em ta còn khóc một mình.
Em yêu dấu! Dù cuối cuộc đời chúng ta cũng chỉ sống quẩn quanh tội nghiệp với những điều giả tạo, những ước mơ không thành, những nhọc nhằn gắt trói. Dù đời sống như mây khói chỉ cho đôi ta những con sông nước **c với đôi bờ lỡ bồi, với cánh chim mang những buổi chiêù chảy tới, với bóng tối đã đợi sẵn tình ta góc phố, với đêm đen đợi sẵn đôi ta cuối đường. Với những ước mơ sống lại những khát khao quẫy đập như những con cá chết đuối trong ánh trăng. Anh chết đuối trong đôi mắt em. Từ đó, từ đó những nghi hoặc, những ngỡ ngàng lấp lánh như những hạt sương mai, như những buổi sáng không em, như chính là em ở trong anh lâu rồi cuối kiếp.
Em yêu dấu! Anh đang ngồi ở một nơi chốn mà chúng ta từng có với nhau những hạt cơm ân nghĩa. Anh đang ở một nơi chốn mà chúng ta từng nho? xuống cho nhau những hạt lệ đắng cay. Em! Hãy nói! Hãy nói với anh dù chỉ một lời. Hãy nói với anh về khoảng trời xanh nơi em đã đi qua, về những dòng sông em đã xoay lưng ta thấy ít nhiều mất mát. Hãy nói! Hãy cho anh những lời chân thật để anh sẽ kể cho em nghe nỗi lòng anh trống vắng, trái tim anh quạnh hiu tư` ngày gối chăn ta đã lạnh. Em! Hãy cho anh những lời nói chân thật để anh sẽ kể cho em nghe buổi chiều có những cánh chim về núi, buổi chiều có những bóng cây thu gọn. Em thu gọn bóng mình trong chiếc ghế, trong chỗ ngồi đã trả cho anh từ lâu. Từ lâu đã ắp đầy bóng tối. Này yêu dấu! Xin em hãy cho anh những lời chân thật để anh kể cho em nghe nắng mưa đã đi theo bước chân em, đi về nỗi buồn khuất kín thương đau.
Em yêu dấu! Bây giờ mỗi sớm mai thức dậy anh nghe chừng như những giọt máu biếng lười trong trái tim anh lại chảy. Những lượng máu thanh xuân hớn hở đã thôi hồng. Những lượng máu thương yêu dường như cũng nhạt dần náo nức.
Em yêu dấu! Tính sổ đời mình có lẽ ngoài tấm lòng anh tha thiết với nhân gian, trân trọng với ân tình, thì cuối đời anh cũng chỉ là một chuỗi dài hư lỡ. Điều hư lỡ lớn lao nhất của anh, em biết không, là sự chia lìa giữa chúng ta rất thật, điều hư lỡ vĩ đại nhất của anh, em biết không là anh đã chẳng có một món quà tặng cuối kiếp nào gửi em ngoài những giọt lệ cuối cùng chắt ra từ một trái tim phiền muộn thủy chung. Em yêu dấu! Cách gì thì con chim cũng phải im tiếng hót. Cũng như anh, cách gì cũng phải nói cùng em những lời ly biệt. Những lời biệt ly hãn hữu một đời người bên những tàn phai.